Iedereen heeft er al zin in, iedereen bereidt zich gedegen voor. In meer dan 50 landen werken groepen aan hun performance voor de World Gymnaestrada, die van 30 juli t/m 5 augustus 2023 in Amsterdam plaatsvinden. In een serie interviews met deelnemers en coaches praten we over hun betrokkenheid en passie voor het evenement. In aflevering 1: Dawn Rozzell-Howens van Spartac Gymnastics Club uit Engeland.
Geschreven door: Edward Swier
Hoewel er nog een jaar te gaan is, maakt Dawn Rozzell-Howens zich – eerlijk gezegd – al een beetje zorgen. “Er is nog zoveel te doen. Maar uiteindelijk zullen we het redden, zoals altijd.’’ Ze vindt 12 maanden maar een korte periode, vooral ook omdat de leden van haar Spartac Gymnastics Club wat extra aandacht nodig hebben bij het trainen voor de World Gymnaestrada. Spartac is een inclusieve club. “En als je zegt inclusief, dan is het ook echt inclusief. De meeste inclusieve clubs hebben een paar gymnasten met een beperking, maar bij onze club is het andersom. Onze club is opgezet voor gymnasten met een handicap en we hebben ook enkele ‘mainstream’ gymnasten. In ons showteam hebben we momenteel vier reguliere gymnasten, van wie twee familieleden van onze gymnasten met een handicap.”
“Onze delegatie bestaat uit 19 gymnasten en 20 coaches/begeleiders. De gymnasten zullen optreden in zowel de Group – als City Performances. Het aantal coaches en begeleiders is, vergeleken met het aantal gymnasten, hoog vanwege de behoefte van de sporters. Er gaat altijd veel planning en organisatie aan onze optredens vooraf, ook tijdens de Gymnaestrada. Onze gymnasten hebben verschillende handicaps, waaronder het syndroom van Down, autismespectrumstoornis en hersenverlamming. En enkelen zijn bovendien nog erg jong. Sommige gymnasten hebben individuele zorg nodig, we moeten bijvoorbeeld goed nadenken over hun medicatie. Reizen is best een uitdaging, maar met een grote groep begeleiders kunnen we ervoor zorgen dat alles lukt én iedereen plezier heeft tijdens onze reis naar Nederland.”
Trainen tijdens de pandemie was meer dan twee jaar niet gemakkelijk. “Daarom ben ik ook een beetje zenuwachtig”, lacht Dawn. “Normaal doen we er vier jaar over om de nieuwe routine te oefenen. Je kunt je voorstellen dat het onze gymnasten zo veel langer duurt om nieuwe dingen te leren. Vroeger oefenden we de nieuwe routine slechts één keer per week in onze sporthal van de Edge Hill University in Ormskirk, Lancashire, maar nu gebruiken we zowel de zondagmiddag als woensdagavond. We moeten een beetje meer ‘haast’ maken. Maar weet je, ik denk dat ik er nerveuzer over ben dan zij zullen zijn.’’
Het coachen van gymnasten met leerproblemen is natuurlijk een uitdaging, maar Dawn en haar collega-coaches zijn zeer vastberaden. “Bij Spartac wordt het kind, vaak samen met zijn broers en zussen, aangemoedigd om zijn ware potentieel te halen. We passen een ontwikkelingsstrategie toe die specifiek is ontworpen voor de sporter. Ouders kunnen wekelijks komen kijken of actief betrokken worden, als ze dat willen.”
Dawn weet dat het belangrijk is wat de coaches van haar club doen. “Niet alleen voor de gymnasten met een beperking, maar ook voor de reguliere gymnasten. Ik ontmoet geregeld mensen die helemaal geen contact hebben met iemand met een handicap en die bijna bang zijn om met hen te praten. Maar de reguliere gymnasten in onze club zijn niet bang om met iemand uit die gemeenschap te praten. Omdat ze samen met hun gehandicapte teamgenoten trainen, zijn ze eraan gewend. Dat soort dingen maakt de wereld inclusiever, dat vind ik briljant.”
Dawns zoon Sam, nu 11, zit ook in de groep die traint voor de World Gymnaestrada. Sterker nog, dit wordt zijn derde deelname. In Finland was hij op driejarige leeftijd de jongste turner ooit die Groot-Brittannië vertegenwoordigde op een groot evenement als de World Gymnaestrada. “Hij is al een veteraan op zijn leeftijd!” Sam, die het syndroom van Down heeft, doet al aan gymnastiek sinds hij nog maar een paar maanden oud was. Hij trad in de voetsporen van zijn moeder Dawn, een voormalige elite-turnster en nu zilveren-medaillewinnaar op de Britse veteranenkampioenschappen, en zijn grootvader Dave Rozzell , die nationale coach van het Britse team voor British Gymnastics for Disabilities was en voormalig hoofdcoach van Spartac Gymnastics Club. Dawn heeft gezien hoeveel gymnastiek de ontwikkeling van haar zoon (en die van andere gymnasten) heeft geholpen, zowel mentaal als fysiek. “Klimmen, bewegen en algemene springvaardigheden hebben enorm geholpen met zijn motoriek.”
De jongste turnster in het Spartac-showteam is 6, de oudste 47. “Het is belangrijk om de jonge kinderen erbij te betrekken, het gaat om hun toekomst, maar het gaat ook om de toekomst van Spartac Gymnastics Club. Het is trouwens niet gezegd dat de jongeren meer steun van coaches nodig hebben dan de ouderen, ze hebben allemaal hulp nodig. We moeten ze alles op veel verschillende manieren leren. Tot op zekere hoogte heb je dat bij elke groep, maar hier heeft iedereen gewoon net even wat meer ondersteuning nodig. Dat is een mooie uitdaging.”
Voor de World Gymnaestrada heeft de groep gekozen voor de muziek van Rag’n’Bone Man. “We hebben een paar stukjes door elkaar gemixt. We beginnen met “Giant”, want dat zijn we. Wij zijn reuzen. Maar het grootste deel van de routine bestaat uit het nummer “Human”. De videoclip met dat nummer vertelt ons dat we allemaal anders zijn, maar uiteindelijk allemaal hetzelfde. We zijn allemaal gelijk, we zijn allemaal mensen.”
De trip naar de World Gymnaestrada is vrij duur voor Spartac Gymnastics Club, juist ook omdat er zoveel begeleiders mee gaan met de groep gymnasten. Er wordt dan ook veel geld ingezameld voor het evenement. “We doen van alles, zoals sponsorwandelingen, ballonevenementen, veilingen, dineravonden. Veel van de dingen die we doen vallen onder de paraplu van ons goede doel, de ‘Active Therapy Foundation’, maar het is echt alle hens aan dek. Vooral omdat we ook twee jaar aan fondsenwerving zijn kwijtgeraakt vanwege corona.”
Dawn praat, tijdens het werven van fondsen maar ook bij iedere andere gelegenheid die zich voordoet, met anderen over hoe speciaal de World Gymnaestrada zijn. “Ik vraag altijd wat ze weten over de Olympische Spelen. En dan vertel ik ze dat er twee keer zoveel deelnemers zijn bij de Gymnaestrada, en dat al die mensen maar in één sport actief zijn. Dan vertel ik ze dat het geen wedstrijd is, maar een showcase. Ik vertel ze over onze ervaringen, in de verschillende arena’s en op de stadspodia. Ik praat met ze over de openings- en sluitingsceremonie. Ik leg ook uit dat het geen evenement voor sporters met een handicap is, maar dat het een wereldwijd mainstream-evenement is, waaraan ook gymnasten met een handicap kunnen deelnemen.”
“In 1987 in Denemarken namen voor het eerst gymnasten met een beperking deel aan de World Gymnaestrada. In die tijd stonden de regels gymnasten met een handicap nog niet toe. Mijn vader, als British Gymnastics National Coach, categoriseerde ze gewoon als gymnasten en nam ze toch mee. Dit bleek een groot succes en de FIG reageerde daarop door de regels aan te passen. De FIG is ongelooflijk open en inclusief en verwelkomt iedereen.”
Dawn besluit: “Ik heb het, als ik anderen mijn enthousiaste verhaal vertel, ook over het zelfvertrouwen dat deze ervaring onze gymnasten geeft. Ik leg ook uit hoe emotioneel het is als je mensen van over de hele wereld ontmoet en blijkt dat taal geen barrière is. Het is een fantastisch evenement, het is iedere vier jaar weer hét hoogtepunt.”
