
70 dagen nog en dan is het zover. Dan begint de World Gymnaestrada Amsterdam 2023. We kijken er met veel enthousiasme naar uit. Jullie waarschijnlijk ook. Juist nu het nog maar 70 dagen duurt voor we beginnen, blikken we nog één keer over onze schouder achterom. Terug naar, jawel, 70 jaar geleden, de allereerste World Gymnaestrada. In Rotterdam. Inderdaad, ook in Nederland.
Geschreven door: Edward Swier
70 dagen nog tot World Gymnaestrada Amsterdam 2023. Tijd voor toeschouwers en deelnemers om alvast een koffer klaar te zetten, om de kleding voor de uitvoering nog eens door te passen. Om de oefening zelf ook nog eens goed door te nemen, de choreografie van de show van het World Team nog eens te oefenen, het reisschema te verfijnen én te bedenken wat je buiten de sportlocaties in Amsterdam nog meer wilt zien. Van zondag 30 juli tot en met 5 augustus 2023 zal het zinderen in de hoofdstad van Nederland. Bijna 19.000 gymnasten uit 55 verschillende landen zullen erbij zijn.
70 jaar geleden
Liefst 70 jaar terug was een groep, toen nog onwetende sporters bezig met de laatste voorbereiding op de allereerste World Gymnaestrada. Zij tasten voor vele zaken nog een beetje in het duister. Weliswaar was het evenement geïnspireerd op de al eerder bestaande Lingiade in Zweden, veel was natuurlijk nog onbekend bij het grote publiek. Niettemin werd de eerste World Gymnaestrada, in Rotterdam, afgaand op de verhalen uit de overlevering en de vaak al vergeelde foto’s, een groot succes.
Direct al moesten de bedenkers duidelijk maken waar het bij de World Gymnaestrada om draaide. Oprichter Johannes Heinrich Francois Sommer, geboren in Utrecht, werd op zijn elfde lid van een turnvereniging en zou tot zijn 93ste actief blijven binnen de gymsport. Hij bepleitte al in 1950 een belangrijk aspect van de latere Gymnaestrada-uitgangspunten. ´´Het wedstrijdelement is voor mij geen noodzaak in de gymnastiek. Wedstrijden moeten er zijn, maar gymnastiek moet vooral ontspannen. Het is een verzamelwoord voor lichaamsoefeningen. Ik vind het een van de zuiverste sporten. Sportief vooral.”
Internationaal turnfeest
Sommer wilde juist daarom een internationaal turnfeest organiseren waarbij geen prijzen of medailles te winnen waren. De Gymnaestrada, zoals hij ‘zijn’ turnfestijn noemde, moest een uiting worden van wat in verschillende landen op het terrein van de vrijwillige gymnastiek leefde. Het zou een ideale gelegenheid zijn om van elkaar te leren, om met elkaar in contact te komen en nieuwe gymnastiekideeën op te doen. De Lingiade, een herdenkingsfeest ter ere van Ling, de grondlegger van de Zweedse gymnastiek, diende ter inspiratie, net als de Olympische Spelen overigens. Al was het wat Sommer betreft dus niet belangrijk om sporters naar prestaties te rangschikken. De gedachte: ‘de Gymnaestrada is niet tegen de Olympische Spelen of tegen topsport. De Gymnaestrada is de andere kant van gymnastiek.’
Traditie
Toen de FIG gekozen had voor Rotterdam als eerste locatie, en het thema ‘Levensvreugd in de gymnastiek’ was bekendgemaakt, konden de inschrijvingen plaatsvinden. Ruim 4000 gymnasten uit 15 landen deden mee: Nederland, Duitsland, Joegoslavië, Zwitserland, Portugal, Denemarken, Finland, Oostenrijk, Frankrijk, Luxemburg, België, Groot-Brittannië, Zweden, Noorwegen en Hongarije. Al bij de eerste editie sliep het merendeel van de deelnemers in scholen, een principe dat 70 jaar later nog altijd van kracht is.
Naast de openings- en sluitingsceremonie waren er, op diverse locaties in Rotterdam, vier grote stadionuitvoeringen, 22 zaaldemonstraties en een aantal avondvoorstellingen. Krantenartikelen uit die tijd spreken van ´´prachtige staaltjes van soepelheid, gratie en lichaamsbeheersing.’’
Onder meer de stadions van de voetbalclubs Sparta en Feyenoord werden gebruikt voor de uitvoeringen, die veel toeschouwers trokken. Er bleek onder meer zoveel interesse voor de sluitingsceremonie dat dranghekken omver werden gelopen en politie-inzet noodzakelijk was. Het evenement trok in totaal naar schatting zo’n 100.000 betalende bezoekers. Daarmee was direct duidelijk dat de World Gymnaestrada, na die eerste keer in 1953, een vervolg zou krijgen en een traditie zou worden. 70 jaar later wordt daar, weer in Nederland, nu het bewijs van geleverd. Nog 70 dagen en dan is het zover!